De ontwikkelingen op de stinzenplanten terreinen gaan weer verder.

Bloei: begin volop afnemend
Aanwezig: hier en daar regelmatig massaal

Stinzenflora-monitor Kalender 2020 week 8. Scroll horizontaal om alle planten te zien. Meer weten over een terrein of stinzenplant? Klik op de naam in de tabel.

De sneeuwklokjes zijn op meerdere terreinen nu nog mooi, zoals op Jongemastate, Martenastate, Dekema State en de Schierstins. Door de verschillende kruisingen die er aanwezig zijn zie je nu de verschillen in bloeitijd beter, zo meldt Jongemastate.

Als we bij Stinze Stiens kijken hoe snel de veranderingen gaan dan zullen de Sneeuwklokjes daar over een paar dagen vrijwel helemaal uitgebloeid zijn. Philippusfenne heeft vorig najaar Bokashi opgebracht op een strook langs een pad en vervolgens de Bokashi met de spitvork wat door de grond gemengd, waardoor de grond ook losgemaakt wordt. Dit voorjaar stonden de Sneeuwklokjes op deze plek er opvallend goed bij.

Op een andere plek in deze parktuin vormen de Oosterse sterhyacinten mooie blauwe accenten tussen de Sneeuwklokjes.

Op Hackfort en in de Martenatuin zijn de eerste Vroege sterhyacinten in bloei. Ook het Gevlekt longkruid zorgt voor verschillende tinten blauw en roze.

De winterakonieten zijn vrijwel overal geheel uitgebloeid of zullen heel snel gaan uitbloeien. De Lenteklokken zullen deze week nog wel mooi blijven.

In Stiens zien we dat de zaailingen van de Lenteklokken zich goed ontwikkelen. De Bonte krokus kan als de bloemen nog niet echt open zijn geweest goed tegen kou, wind en regen. Zodra de zon schijnt zullen er steeds meer vol in bloei komen. Dat is een feest, maar ze worden ook kwetsbaarder voor de grillen van het weer.  De Boerenkrokus is wat teerder en heeft eerder te leiden van wind en regen. Bij Philippusfenne zijn ze helemaal verregend en verwaaid zonder mooi gebloeid te hebben. Bij Jongemastate liggen ze ook voor pampus op de grond. Tot nu toe zijn er bij ons en bij Philippusfenne dit seizoen nog geen bijen of hommels gesignaleerd. Hopelijk komen ze wel als de Bonte krokussen vol in bloei staan. Ze zijn nodig voor de bestuiving en voor de vorming van zaad. 

Holwortels komen langzaam maar zeker steeds meer boven de grond, maar het is nog te vroeg om echt volop bloeiende vlaktes met Holwortel te zien. Op Hackfort is de Voorjaarshelmbloem in bloei gesignaleerd. Een paar exemplaren van het Wit hoefblad dat bij Stinze Stiens sterk op zijn retour was begint nu te bloeien en bij de Schierstins is ook het Japans hoefblad nu te bewonderen.

Recent waren we bij Sypesteyn in Loosdrecht en bij Oud Poelgeest in Oegstgeest. Oud Poelgeest is vroeger bewoond geweest door de arts/botanicus/chemicus Herman Booerhaave. Op beide terreinen is men al langer bezig met het bevorderen van de stinzenflora. Bij Sypesteyn zijn een paar kleinen weitjes met een prachtige vegetatie van Sneeuwklokjes. Op Sypesteyn kunt u zien wat er te bereiken is in 25 jaar met tuinieren met liefde voor de stinzenplanten. Behalve de Sneeuwklokjes staan er nog heel veel andere stinzenplanten. Meer informatie over beide plekken staat te lezen in de nieuwe blog van de rubriek ‘Beheer’ in de Stinzenflora-monitor. Klik hier.

We waren ook in Wolvega. Rond de kerk ligt een klein parkje, de ‘Tuin Juffrouw Sickenga’, met een prachtige begroeiing van vooral Bonte krokus. Zelfs met bewolkt weer is het momenteel een prachtig gezicht. Het terrein is niet openbaar toegankelijk.

In Wolvega is ook een fraai park dat ontworpen is door Lucas Roodbaard (1837/1839). Het park met de naam De Nieuwe Aanleg is in 1994 gerenoveerd en recent, twee jaar geleden, opgeknapt naar een plan van Bureau No.ordpeil. Zichtlijnen zijn hersteld en de heestervakken weer in de oorspronkelijke vorm aangelegd. De gegevens heeft No.ordpeil op basis van het Actueel Hoogtebestand Nederland kunnen herleiden. De uitvoering is door anderen gedaan in opdracht van de gemeente. In de grasperken in dit park zijn moderne perken aangelegd met diverse stinzenplanten. Bij zo’n aanleg is het wel de kunst om de planten binnen de perken te houden. Het is interessant om deze moderne interpretatie van tuinieren met stinzenplanten in een historisch park te bekijken.

Komende week worden er excursies georganiseerd zoals de Krokuswandelingen op Landgoed Overcingel. Dit terrein ligt midden in Assen en heeft een een zeer rijke vegetatie aan Bonte krokus. De lange oprit van De Klinze in Aldtsjerk is ook altijd zeer de moeite waard als de krokussen volop bloeien. Het voorterrein van kasteel Hackfort met ook een prachtig tapijt met Bonte krokus is 8 maart weer opengesteld voor het publiek. Ook op Martenastate kunt u van de combinatie Sneeuwklok en Bonte krokus genieten. Als het weer een beetje wil meewerken is er de komende week veel te beleven op het gebied van de stinzenflora. Zie hieronder de ‘Activiteiten’ voor meer informatie.

ACTIVITEITEN*

De deelnemers aan de Stinzenflora-monitor organiseren in het stinzenflora seizoen verschillende activiteiten. De activiteiten die nu bekend zijn worden hier onder vermeld. ‘Open tuinen’ bij particuliere tuinbezitters worden vaak kort van te voren vermeld in deze kalender en op de websites van de deelnemers. Openstelling is afhankelijk van de bloei van de stinzenplanten en het weer.
Voor mogelijkheden van (groeps)bezoek kunt u contact opnemen met de betreffende deelnemer. Gegevens: zie TERREINEN.

Voor in de agenda*:

Activiteiten deelnemers Stinzenflora-monitor in maart:

Martenastate Koarnjum.  7, 14, 21, 28 maart, 10.00 – 11.30 u. Belevingswandeling Stinzenflora, en 21 maart, 13.30. – 15.30 u. fotocursus stinzenflora. Voor prijzen en aanmelding zie de website http://www.martenastate.nl en van It Fryske Gea. www.itfryskegea.nl/activiteiten

Vier het voorjaar op Hackfort. Nu de temperatuur stijgt, steken op Hackfort de voorjaarsbloeiers hun kopjes boven de grond. Een teken dat de lente in aantocht is. Om dat te vieren, zetten de boswachters op zondag 8 maart van 10:30 tot 14:30 uur de poorten van het voorplein bij kasteel Hackfort open. Zo kan je extra genieten van de krokussen en sneeuwklokjes op het voorplein. De boswachters verwelkomen je en het beplantingsplan van voorplein en parkbos ligt ter inzage. Tegen betaling kan je mee met korte excursies (vol is vol) of zelf op zoek naar voorjaarsbloeiers met een handige zoekkaart (alleen contante betaling mogelijk). Bezoek van het voorplein is gratis.

Voorjaarsbloeiers op Hackfort. 15-03, 29-03, 14.00 u. Samen met de boswachter ontdek je de mooiste voorjaarsbloeiers op landgoed Hackfort. Is het nou het lenteklokje of het zomerklokje? En wat is het verschil tussen het vingerhelmplantje en de holwortel? De boswachter vertelt je het graag tijdens deze heerlijke voorjaarswandeling! Welke voorjaarsbloeiers er te zien zijn, is altijd afwachten. Zeker nu de temperatuur al zo vroeg aangenaam hoog is. De bloemen komen ieder op hun eigen moment in bloei tussen februari en mei. Voor prijzen en aanmelding: klik hier.

Activiteiten deelnemers Stinzenflora-monitor in april:

Voorjaarsarrangement* ‘Eeuwigdurende Lente’. Op zaterdag 11 april (van 10.30 u. tot 16.30 u.) worden onder leiding van een gids achtereenvolgens drie prachtige stinzenfloraparken bezocht, te weten Stinze Stiens (www.stinze-stiens.nl), Martenastate (www.martenastate.nl) en Dekemastate (www.dekemastate.nl).  Het vervoer is deze dag  op eigen gelegenheid, het liefst per fiets. Deze geheel verzorgde dag (kosten € 35,-p.p.) is inclusief de lunch en koffie of thee in de ochtend en een hapje en drankje in de middag. Boekingen verlopen via informatie@tunmanswente.nl
*Het arrangement kan bij onvoldoende aanmeldingen worden geannuleerd. 

Dit arrangement kan ook op aanvraag voor groepen worden geboekt op andere momenten in het seizoen (deelname minimaal 12 personen, duur 10.30 u. – 15.30 u.). Denkt u aan een familie- of bedrijfsuitje dan kan dit op afspraak tegen meerkosten vervoer door een paardentram (deelname minimaal 20 personen).

Dekema State Jelsum. Museumweekend 25 en 26 april. Tijdens de Voorjaarsfair op 2 mei maak je met een stinzenplantenzoekkaart zelf een rondgang en is er een lezing over (lei)fruit door tuinbaas Wim Hoogendam. Voor prijzen, openingstijden, activiteiten en arrangementen, zie de website. www.dekemastate.nl 

Martenastate Koarnjum. Vrij toegankelijk. ( www.martenastate.nl ) 5, 13, 18, 25 april, 10.00 – 11.30 u. Belevingswandeling Stinzenflora, en 13 april, 9.30 – 11.30 u. fotocursus stinzenflora. Voor prijzen en aanmelding zie de website http://www.martenastate.nl en van It Fryske Gea. www.itfryskegea.nl/activiteiten

NIEUWS

Op initiatief van It Fryske Gea en Stichting Martenastate komt op 17 april een geactualiseerde en uitgebreide versie van het boek Stinzenplanten in Fryslân uit bij Uitgeverij Bornmeer (1e editie 2008), nu met de ondertitel: een voorjaarsfeest in het historisch groen. In het boek wordt aandacht geschonken aan de verschillende stinzenplanten, het beheer en de rijke geschiedenis ervan. Het wordt een leerzaam en interessant hand- en kijkboek voor iedereen, die zich voor stinzenflora interesseert of die als vrijwilliger zich met stinzenplanten bezighoudt.
De stinzenflora in Fryslân staat centraal, maar er is ook aandacht voor het landschap, de verschillende vindplaatsen van stinzenflora en de monumentale woningen van Friese adellijke families en notabelen. In het boek wordt ook het werk van de bekende stinzenflora-pionier D.T.E. van der Ploeg nader belicht.
In Tresoar in Leeuwarden, het informatie- en documentatiecentrum voor de geschiedenis van Friesland, opent medio april een tentoonstelling met de titel Friese schatten in het groen / Fryske skatten yn it grien met als ondertitel staten en stinzenflora in Fryslân.

De KNNV Uitgeverij heeft op 14 februari de Basisgids Stinzenplanten gepresenteerd, een ‘boek voor in de binnenzak’ in aansluiting op de eerder uitgebrachte gelijknamige app (gratis te downloaden alleen voor Android). ‘Welke soorten tot de stinzenplanten behoren is geen vast gegeven. De lijjst van stinzenplanten is voortdurend in ontwikkeling geweest’, zo wordt verteld in de inleiding. De gids kiest voor 120 soorten. De gids wil een bijdrage leveren aan het behoud en waardering van dit waardevolle culturele erfgoed. Nadruk ligt op de fraaie en gedetailleerde kleurenfoto’s, aangevuld met duidelijke beschrijvingen over onder andere grootte en bloeitijd.
Af en toe wordt er wat vermeld over het tijdstip van introductie van deze planten in Nederland, zonder bronvermelding. Helaas is deze beperkte informatie soms onjuist. Bij het Haarlems klokkenspel, een van de iconen van de stinzenplanten, wordt gemeld dat de plant al gekweekt zou zijn in 1594. Recent is er juist meer bekend geworden over de interessante geschiedenis van deze plant. Het is dit jaar 300 jaar geleden dat de plant in 1720 door Boerhaave voor het eerst werd beschreven.  Klik hier voor artikel hierover in de rubriek ‘Geschiedenis’ op de Stinzenflora-monitor.

Stinzenflora landelijk

De Nederlandse Tuinenstichting geeft een mooi overzicht van de tuinen en parken in Nederland waar de Sneeuwklokjes bloeien en die in het voorjaar te bezichtigen zijn. Informatie klik hier.

Landgoed Overcingel, Oostersingel 27 in Assen. Groei en Bloei Assen gaat weer van start met de krokuswandelingen. De data zijn: 15, 21, 22 en 29 februari. Elke rondleiding start om 14.00 uur bij het toegangshek. Opgeven is niet nodig. Info, klik hier.

 

Kasteel-museum Sypesteyn, Nieuw-Loosdrechtsedijk 150, Loosdrecht. Op 14 februari werd het boek Basisgids voor stinzenplanten uitgereikt in Kasteel-museum Sypesteyn. In de maand februari is de zee van sneeuwklokjes een ware lust voor het oog. Speciaal voor degenen die dit met eigen ogen willen bewonderen, is Kasteel-Museum Sypesteyn in februari elk weekend geopend, zaterdag en zondag: Tuin open: 11-17 uur Rondleiding in kasteel: 13.00 uur en 14.00 uur (+-30 min). Info, klik hier.

De Botanische Tuinen Universiteit Utrecht houden op 15 maart van 10.00 u. – 15.00 u. een studiedag Stinzenplanten onder leiding van hortulanus Gerard van Buiten. Informatie klik hier.

Stinzenflora internationaal

Krokusblütenfest, Husum Het kasteelpark in Husum (Noord-Duitsland) is bekend vanwege zijn prachtige krokusvegetaie. Deze kasteeltuin is een parkbos van 5 hectare. De oorsprong van de krokussen in Husum is niet bekend en net als in Nederland zijn er allerlei legenden in omloop. In 1878 is het huidige park aangelegd door de tuinarchitect Rudolph Jürgens als stadspark voor de stad Husum. De eerste schriftelijke melding van de krokussen is van de schrijver Theodor Storms in 1886. Recent onderzoek heeft de krokus die daar groeit benoemt als Crocus neglectus. Als de krokussen bloeien is het een spectaculair gezicht. Regelmatig wordt de stand van de bloei op een website weergegeven. Klik hier. Op 21 en 22 maart organiseert men het Krokusblütenfest. Dat lijkt wat laat, gezien de vroege bloei dit jaar. Voor informatie klik hier.
Het nabijgelegen St. Jürgen Friedhof is ook een bezoek waard.

 

* Wijzigingen voorbehouden. Kijk altijd op de websites van de betreffende organisaties.

 

 

 

• Volgende: Stinzenflora-monitor 2020: Kalender week 9
• Vorige: Stinzenflora-monitor 2020: Kalender week 7