Holwortel op het St. Vituskerkhof in Stiens.
In deze periode kwamen 7 jaar geleden Willem en Trudy van Stinze Stiens voor het eerst van hun leven in Stiens op zoek naar de bloeiende Holwortel bij de St. Vituskerk in Stiens. Niet alleen vonden ze deze plek, ze vonden ook het Doktershûs met de bijzondere tuin. Nadat de koop gesloten was zijn ze er niet meer weggegaan.
| Sterhyacint | Wit hoefblad | Japans hoefblad | Bosgeelster | Holwortel | Voorjaarshelmbloem | Sneeuwroem | Blauwe anemoon | Wilde narcis | Bosanemoon | Gevlekt longkruid | Knikkende vogelmelk | Gele anemoon | Bostulp | Zomerklokje | Kievitsbloem | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Dekema State | |||||||||||||||||||
| Hackfort | |||||||||||||||||||
| Jongemastate | |||||||||||||||||||
| Martenastate | |||||||||||||||||||
| Martenatuin | |||||||||||||||||||
| Philippusfenne | |||||||||||||||||||
| Schierstins | |||||||||||||||||||
| St. Vituskerk | |||||||||||||||||||
| Stinze Stiens |
Bloei: begin volop afnemend
Aanwezig: hier en daar regelmatig massaal
Stinzenflora-monitor Kalender 2019 week 13. Scroll horizontaal om alle planten te zien. Meer weten over een terrein of stinzenplant? Klik op de naam in de tabel.
Martenatuin in Franeker met veel (witte) Holwortel.
De roze en witte variant van de Holwortel bij Martenastate in volle bloei.
De Holwortel staat op alle terreinen nu volop in bloei. Maar toch zijn er verschillen, bij de Martenatuin in Franeker beginnen ze al in het zaad te komen, terwijl bij de Martenastate en Philippusfenne het hoogtepunt van de bloei de komende week wordt verwacht.
Sneeuwroem en Voorjaarshelmbloem met hier en daar een Bosanemoon op Hackfort.
Het is nu ook de tijd van de verschillende soorten anemonen.
De Bosanemonen komen veel voor op Hackfort, en naar verwachting zullen er komende week meer en mee in bloei komen.
De Gele anemoon bloeit op veel verschillende plekken bij Martenastate.
Bruin blad van Gele anemoon op helling bij gracht Dekema State.
De Gele anemoon, die veel voorkomt bij Martenastate komt komende week ook volop in bloei. Op een plek bij Dekema State komen Gele anemonen voor met bruingroen blad. Als er mensen zijn die hier wat meer over kunnen zeggen horen we dat graag.
Blauwe anemoon bij Philippusfenne.
De Blauwe anemoon staat nu volop in bloei. Hij komt niet veel voor, bij Philippusfenne echter zijn mooie plekken en bij Harsta State in Hegebeintum staan ze langs de gracht te bloeien. Dit terrein is nog niet toegankelijk, maar bij de Harsta hoeve is ook een mooie plek die u wel kunt bezichtigen door langs de hoeve te lopen en over het witte bruggetje, dan ziet u de Blauwe anemonen al. Als u naar deze plek gaat verzoek om de auto NIET in de berm te parkeren, want daar staan ook stinzenplanten, onder andere Haarlems klokkenspel, dat nu nog niet bloeit. U kunt bij het bezoekerscentrum van de kerk Hegebeintum parkeren. Als het zonnetje schijnt gaan de gele bloempjes van het speenkruid open, wat ook een prachtig gezicht is. De verschillende anemonen en het speenkruid zijn allemaal onderdeel van de familie van de Ranunculaceae of van de Ranonkels.
De ‘glazige witzilveren bloei’ van de Knikkende vogelmelk bij Stinze Stiens.
Knikkende vogelmelk in: J.C. Sepp, Jan Kops, Flora Batava, deel IV, 1822.
Het geel van de knoppen van de Bostulp wordt zichtbaar, maar echte bloei is er tot nu toe nog niet, wellicht in de loop van de komende week. Als de Bostulp bloeit staat op diverse plekken ook de Knikkende vogelmelk in bloei. Deze soort vertoont nu al veel knoppen en hier en daar komt deze plant in bloei. Meer recent aangeplante planten bloeien pas veel later, ongeveer gelijk met het Haarlems klokkenspel. Er is weer een nieuwe blog op deze website die de interessante geschiedenis van deze soort beschrijft, geïllustreerd met diverse mooie afbeeldingen uit diverse oude boeken. Klik hier.
Het witte Maarts viooltje bij Stinze Stiens.
U kunt op diverse terreinen ook mooie plekjes met paars/blauweMaartse viooltjes tegenkomen. Bij Stinze Stiens staat ook een polletje met viooltjes die wit bloeien.
De historische Narcis Mrs Langtry op Hackfort
Hoewel de Wilde narcis heel weinig voorkomt bij de plekken waar we hier over rapporteren, komen er wel pollen met oude cultivar soorten voor op de meeste terreinen. Deze soorten staan of komen nu in bloei. Op Hackfort is de oude soort Mrs. Langtry op grote schaal aanwezig en staat nu in bloei. Er komen steeds meer knoppen van de Kievitsbloem, maar echte bloei is er nog niet of nauwelijks.
Armbloemig look bij Philippusfenne.
Philippusfenne heeft Armbloemig look dat nu bloeit. Deze soort kan sterk woekeren, dus wees zeer voorzichtig met introductie van deze soort. Andere looksoorten die ook een plaag kunnen worden zijn Daslook en Driekantig look. Sommige terreinnen hebben langs de waterkant Dotterbloemen, die nu ook in bloei komen.
Hondstand in stinzentuin op ‘t Kloosterveen in Smilde. Foto: Ben Bruinsma.
Bij de Stinzenstuin op ’t Kloosterveen in Smilde bloeit de Hondstand, bij Stinze Stiens is er nog geen bloem te zien, afwachten ….
Activiteiten:
De deelnemers aan de Stinzenflora-monitor organiseren in het stinzenflora seizoen verschillende activiteiten. De activiteiten die nu bekend zijn worden hier onder vermeld. ‘Open tuinen’ bij particuliere tuinbezitters worden vaak kort van te voren vermeld in deze kalender en op de websites van de deelnemers. Openstelling is afhankelijk van de bloei van de stinzenplanten en het weer.
Voor mogelijkheden van (groeps)bezoek kunt u contact opnemen met de betreffende deelnemer. Gegevens: zie TERREINEN
Voor in de agenda*:
Activiteiten april:
Voorjaarsarrangement Stinzenflora 13 april Stinze Stiens-Martenastate-Dekema State o.l.v. gidsen.
Voorjaarsarrangement* ‘OndersteBoven van Stinzenflora’. Op zaterdag 13 april (van 10.30 u. tot 16.30 u.) worden onder leiding van een gids achtereenvolgens drie prachtige stinzenfloraparken bezocht, te weten Stinze Stiens (www.stinze-stiens.nl), Martenastate (www.martenastate.nl) en Dekemastate (www.dekemastate.nl). Het vervoer is deze dag op eigen gelegenheid, het liefst per fiets. Deze geheel verzorgde dag (kosten € 35,-p.p.) is inclusief de lunch en koffie of thee in de ochtend en een hapje en drankje in de middag. Boekingen verlopen via informatie@tunmanswente.nl * het arrangement kan bij onvoldoende aanmeldingen worden geannuleerd.
Dit arrangement kan ook op aanvraag voor groepen worden geboekt op andere dagen (deelname minimaal 12 personen, duur 10.30 u. – 15.30 u.). Denkt u aan een familie- of bedrijfsuitje dan behoort tegen meerkosten vervoer door een paardentram tot de mogelijkheden (deelname minimaal 20 personen).
De Voorjaarsfair is dit jaar op 20 april op Dekema State.
Dekema State Jelsum.Museumweekend 13 en 14 april. Tijdens de Voorjaarsfair op 20 april maak je met een stinzenplantenzoekkaart zelf een rondgang en er is een lezing over de cultuurhistorie van stinzenplanten door Willem van Riemsdijk. Voor prijzen, openingstijden, activiteiten en arrangementen, zie de website. www.dekemastate.nl
Ook dit jaar weer veel holwortel op het zelfde plekje bij de Schierstins.
Schierstins Feanwâlden. 13 en 14 april, 13.30-17.00 uur.Museumweekend met rondleidingen tuin/gebouw. Lage entree; gratis rondleiding. http://www.schierstins.nl
Bij een foto excursie op Martenastate gingen de deelnemers enthousiast ‘op de knieēn’ en de lenzen waren groot genoeg om de fotografen op het goede pad te houden . Foto: Sjoerd Hogerhuis.
Martenastate Koarnjum. 2 en 27 april,Natuurfotografie-excursies onder leiding van Betty Kooistra. 6, 13, 20, 21 en 22 april, Wandelexcursies stinzenflora. Deze excursies staan onder leiding van Geert de Vries of Aad van der Burg. Voor aanvullende informatie www.martenastate.nl. Voor deelname aan een van de excursies, It Fryske Gea www.itfryskegea.nl/activiteiten.
In de media:
‘Spetterend bloemenfeest op Dekema State en Martenastate, Roots Magazine, 23 januari 2019.
Aandacht voor stinzenflora en de Stinzenflora-monitor in de landelijke media. Landelijk is er steeds meer aandacht voor stinzenflora en de Stinzenflora-monitor. In Roots magazineverscheen een mooi artikel aan een ‘spetterend bloemenfeest’ en een ‘ommetje’ van 5,6 km.langs Dekema State en Martenastate. Het maartnummer van Groei & Bloeibesteedde 8 pagina’s aan Stinze Stiens. En Zaterdag 2 maart verscheen een groot artikel in NRC Handelsblad n.a.v. de Stinzenflora-monitor en de onlangs door PostNL uitgegeven ‘stinsenflora’postzegels.
Mededelingen:
Boek ‘Martenastate Proeftuin van het paradijs?, achtergrond kerk Koarnjum.
Nieuw boek Martenastate (Koarnjum): November 2018 verscheen een prachtig nieuw boek over Martenastate: ‘Martenastate, proeftuin van het paradijs?’ (Wijdemeer, Leeuwarden) Het staat vol verhalen door uitstekende auteurs over de families die er woonden en de rijke geschiedenis van het landgoed en de state onder redactie van Henk Popma en Tjitte Kamminga.
Boek ‘Martenastate. proeftuin van het Paradijs?’, hoofdstuk Willem van Riemsdijk over stinzenflora.
Willem van Riemsdijk schreef een hoofdstuk over de ‘Cultuurhistorie van de stinzenflora en het voorkomen ervan ook Martenastate’. Op basis van historisch bronmateriaal beschrijft hij de geschiedenis van de stinzenflora vanaf de 16e eeuw tot heden, dit alles in relatie tot de bijzondere geschiedenis van de stinzenflora op Martenastate die zeker honderden jaren teruggaat. Het hoofdstuk is rijk geïllustreerd met foto’s onder meer uit middeleeuwse kruidenboeken en de latere Florilegia.
