De Gewone vogelmelk (de Gersstjer in het Fries) in Feanwâlden.

De Gewone vogelmelk (de Gersstjer in het Fries) doet zijn naam eer aan in Feanwâlden. Op het gehele Schierstinsterrein komt deze plant massaal voor. De Knikkende vogelmelk is hier nog steeds niet te zien, maar komt hier vaak heel laat in het seizoen.

Er is voor het eerst sinds langere tijd weer regen gevallen. In Stiens hadden we flink wat onweer met regen. De regen was hard nodig, want de terreinen waren/zijn veel te droog voor de tijd van het jaar. Nu groeien Zevenblad, Fluitenkruid, Dagkoekoekoeksbloem en andere planten ook hard. Als de groei van deze planten niet te agressief is zien we nu de stralende sterretjes van het Gewone vogelmelk ( in het Fries Gersstjer/Gras  ster), waarvan de bloemen alleen open gaan in de zon.

Kalender 2019 week 17
SterhyacintWit hoefbladBlauwe anemoonBosanemoonGevlekt longkruidGele anemoonBostulpZomerklokjeKievitsbloemWilde hyacintGevlekte aronskelkDaslookHaarlems klokkenspelDichtersnarcisGewone vogelmelk
Dekema State
Hackfort
Jongemastate
Martenastate
Martenatuin
Philippusfenne
Schierstins
Stinze Stiens

Bloei: begin volop afnemend
Aanwezig: hier en daar regelmatig massaal

Stinzenflora-monitor Kalender 2019 week 17. Scroll horizontaal om alle planten te zien. Meer weten over een terrein of stinzenplant? Klik op de naam in de tabel.

 

Gewone vogelmelk bij Stinze Stiens.

De sterren van de Gewone vogelmelk laten zich zien tussen het steeds hoger opgroeiende Zevenblad bij Stinze Stiens.

Vogelmelk bij Dekema State

Vogelmelk bij Dekema State.

Wilde hyacint op Hackfort.

Wilde hyacint met honingbij op Hackfort.

De diverse varianten van de Wilde hyacint bloeien nu ook uitbundig. Het Longkruid blijft maar doorbloeien en de Blauwe anemoon staat ook nog in bloei.

Gevlekte aronskelk bij Stinze Stiens.

Gevlekte aronskelk bij Stinze Stiens.

 

Gevlekte aronskelk met gele bloeikolf en groen blad zonder vlekken bij Philippusfenne

Gevlekte aronskelk met gele bloeikolf en groen blad zonder vlekken bij Philippusfenne.

De Gevlekte aronskelk is mooi te zien en prachtig doorschijnend met tegenlicht. De stamper is meestal donker maar soms ook geel. Het Haarlems klokkenspel komt nu in bloei. Deze soorten komen niet op alle terreinen evenveel voor. Voor het Haarlems klokkenspel kunt u het best naar Martenastate of de Schierstins gaan.

Dichtersnarcis op Hackfort.

Dichtersnarcis op Hackfort.

De Dichtersnarcis, die op diverse terreinen relatief recent is aangeplant, begint te boeien. Deze plant staat op Hackfort, op Dekema State in de Boomgaard en bij de Schierstins.

Daslook en Gele dovenetel bij Dekema State.

Daslook en Gele dovenetel bij Dekema State.

De Daslook komt nu volop in bloei en kan makkelijk de bodem geheel bedekken. Nadeel is dat, als de bodem veel beschikbaar stikstof bevat, de plant het zo goed kan doen dat alle andere soorten geen kans meer krijgen. Om die reden proberen we deze soort bij Stinze Stiens al jaren sterk terug te dringen. We plukken de bladeren en de bloemen. Langzaam maar zeker levert deze grote inspanning succes op. Voorkomen is in dit geval beter dan genezen. Als de plant eenmaal goed is gevestigd en als de omstandigheden voor de plant gunstig zijn kan uitbreiding snel gaan en het is de vraag of iedereen daar dan blij mee is, hoewel de bloem erg mooi is.

Schloss Gottdorf (Schleswig, D) met terrasaanleg van de kasteeltuin (17e eeuw). Foto: Stinze Stiens.

Schloss Gottdorf (Schleswig, D) met terrasaanleg van de kasteeltuin (17e eeuw). Foto: Stinze Stiens.

Wij zijn deze week in Gottorf geweest in Sleeswijk-Holstein. Daar heeft een baroktuin gelegen, die recent deels is hersteld. Dit terrein is om twee redenen zeer interessant, de eerste is dat de planten die in de tuin groeiden afgebeeld zijn in de schitterende Gottorfer Codex. De planten staan hierin zeer realistisch op groot formaat afgebeeld.

Schloss Gottorf (Schleswig, D), het parterre terras, planten uit de Codex.

Schloss Gottorf (Schleswig, D), het parterre terras ingericht met de planten uit de Codex, o.a. de Bostulp..

Op het parterre terras in de huidige gerestaureerde tuin zijn de planten uit deze Codex aangeplant. Een aantal van deze planten komen nog steeds lokaal verwilderd voor op het terrein van de tuin bij het kasteel van Gottorf. Deze plekken zijn in hellingbos dat vroeger ook onderdeel was van de tuinaanleg.

Schloss Gottdorf (Schleswig, D), bos rond de de kasteeltuin (17e eeuw), Knikkende vogelmelk. Foto: Stinze Stiens.

Schloss Gottdorf (Schleswig, D), bos rond de de kasteeltuin (17e eeuw), Knikkende vogelmelk. Foto: Stinze Stiens.

We troffen daar een aantal plekken met Knikkende vogelmelk aan, waarvan nog een enkel exemplaar in bloei was, de meeste exemplaren waren al uitgebloeid. Interessant is dat de bloeitijd overeen komt met die op stinzenplanten terreinen in Nederland waar de soort niet recent is aangeplant. De recent aangeplante Knikkende Vogelmelk komt nu pas langzaam in bloei.

Schloss Gottdorf (Schleswig, D), bos rond de de kasteeltuin (17e eeuw), Bostulp. Foto: Stinze Stiens.

Schloss Gottdorf (Schleswig, D), bos rond de de kasteeltuin (17e eeuw), Bostulp. Foto: Stinze Stiens.

In tegenstelling tot wat ik eerder zei komt de Bostulp daar wel degelijk verwilderd voor. We zagen enkele bloeiende exemplaren.

Schloss Gottdorf (Schleswig, D), bos en op de achtergrond de 'terrastuin' van het kasteel (17e eeuw), Wilde hyacint. Foto: Stinze Stiens.

Schloss Gottdorf (Schleswig, D), bos en op de achtergrond de ‘terrastuin’ van het kasteel (17e eeuw), Wilde hyacint. Foto: Stinze Stiens.

Schloss Gottdorf (Schleswig, D), bos rond kasteeltuin (17e eeuw), blad van Turkse lelie. Foto: Stinze Stiens.

Schloss Gottdorf (Schleswig, D), bos rond kasteeltuin (17e eeuw), blad van Turkse lelie. Foto: Stinze Stiens.

Er zijn ook een aantal plekken met Wilde hyacint die nu volop in bloei waren, mooi gezicht. Wat ook heel bijzonder is, is dat de Turkse lelie ook op een aantal plekken in redelijke aantallen voorkomt. Als de reeën de knoppen niet eten, kunnen ze in bloei komen. Er zijn zowel wit als paars bloeiende soorten. Beide soorten komen ook in de codex voor. De Voorjaarshelmbloem komt veel voor. Al deze planten zijn dus stinzenplanten en afstammelingen uit de tijd van de Gottorfer Codex, die gemaakt is in de periode 1649-1659.

Schloss Gottdorf (Schleswig, D), Gottorfer Gartenpfad, kasteeltuin en bos (17e eeuw). Foto: Stinze Stiens.

Schloss Gottdorf (Schleswig, D), Gottorfer Gartenpfad, kasteeltuin en bos (17e eeuw). Foto: Stinze Stiens.

Activiteiten:

De deelnemers aan de Stinzenflora-monitor organiseren in het stinzenflora seizoen verschillende activiteiten. De activiteiten die nu bekend zijn worden hier onder vermeld. ‘Open tuinen’ bij particuliere tuinbezitters worden vaak kort van te voren vermeld in deze kalender en op de websites van de deelnemers. Openstelling is afhankelijk van de bloei van de stinzenplanten en het weer.
Voor mogelijkheden van (groeps)bezoek kunt u contact opnemen met de betreffende deelnemer. Gegevens: zie TERREINEN

In de media:

Roots Magazine, 23 januari 2019.

‘Spetterend bloemenfeest op Dekema State en Martenastate, Roots Magazine, 23 januari 2019.

Aandacht voor stinzenflora en de Stinzenflora-monitor in de landelijke media. Landelijk is er steeds meer aandacht voor stinzenflora en de Stinzenflora-monitor. In Roots magazineverscheen een mooi artikel aan een ‘spetterend bloemenfeest’ en een ‘ommetje’ van 5,6 km.langs Dekema State en Martenastate. Het maartnummer van Groei & Bloei besteedde 8 pagina’s aan Stinze Stiens. En Zaterdag 2 maart verscheen een groot artikel in NRC Handelsblad n.a.v. de Stinzenflora-monitor en de onlangs door PostNL uitgegeven ‘stinsenflora’postzegels.

Mededelingen:

Boek 'Martenastate

Boek Martenastate Proeftuin van het paradijs?, achtergrond kerk Koarnjum.

Nieuw boek Martenastate (Koarnjum): November 2018 verscheen een prachtig nieuw boek over Martenastate: ‘Martenastate, proeftuin van het paradijs?’ (Wijdemeer, Leeuwarden) Het staat vol verhalen door uitstekende auteurs over de families die er woonden en de rijke geschiedenis van het landgoed en de state onder redactie van Henk Popma en Tjitte Kamminga.

hoofdstuk Willem van Riemsdijk over stinzenflora.

Boek Martenastate. proeftuin van het Paradijs?, hoofdstuk Willem van Riemsdijk over stinzenflora.

Willem van Riemsdijk schreef een hoofdstuk over de ‘Cultuurhistorie van de stinzenflora en het voorkomen ervan ook Martenastate’. Op basis van historisch bronmateriaal beschrijft hij de geschiedenis van de stinzenflora vanaf de 16e eeuw tot heden, dit alles in relatie tot de bijzondere geschiedenis van de stinzenflora op Martenastate die zeker honderden jaren teruggaat. Het hoofdstuk is rijk geïllustreerd met foto’s onder meer uit middeleeuwse kruidenboeken en de latere Florilegia.