Boerenkrokus (Crocus Tommasinianus) bij de Schierstins
De ontwikkelingen in de terreinen gaan nu vrij snel.
Stinzenflora-monitor Kalender 17.09 Klik op afbeelding om te vergroten
De Sneeuwklokjes zijn vrijwel overal nog erg mooi, maar ze beginnen ook al hier en daar uit te bloeien. Ook de Winterakonieten beginnen uit te bloeien. De Lenteklokken staan er nog prachtig bij. De Boerenkrokussen die wat eerder bloeien dan de Bonte krokus staan volop in bloei. De komende dagen is het, als de temperatuur niet te laag is en de zon wat schijnt, ideaal om te gaan genieten van de bloeiende krokussen op de diverse terreinen.
Boerenkrokus (Crocus Tommasinianus) op Hackfort
Hackfort meldt: ‘De Boerenkrokussen bloeien al uitbundig, de Bonte krokus is nog maar net begonnen. Maar toch komt er op de meeste terreinen al een paars zweem van de krokussen. De komende week zullen de krokussen het langzamerhand gaan overnemen van de vroeger bloeiende soorten. De Sneeuwklokjes zijn nu op het hoogtepunt, overal zijn ze volop in bloei. Nu komen ook de Lenteklokjes die we vorig jaar hebben verplant volop in bloei. Ze staan nu meer verspreid langs de beek, sommigen moeten zich door een dikke laag aarde van een molshoop heen wurmen. Vanaf het wandelpad langs de beek is nu prachtige lila gloed van de Boerenkrokussen aan de overkant van de beek te bewonderen.’
En de Schierstins: ‘Wat was het een prachtig gezicht vanmiddag! De zon scheen een beetje en het grasveld was lichtpaars van de krokussen. Vooral aan de oostzijde.’ In Easterein was het erg nat maar: ‘De krokussen, hoe teer ook, trotseren de wind en regenbuien…’ zo wordt gemeld.
Sneeuwklokje met ‘geel kopje’ op Jongemastate
Jongemastate rapporteert: ‘De Sneeuwklokjes, massaal aanwezig, bloeien volop. Er is nu goed te zien dat er veel verschil bestaat in grootte van de bloem, in vorm van het blad, in lengte van de stengel en in moment van groei en bloei. Ook wij hebben nu een perkje van Sneeuwklokjes met gele zaaddozen (vorig jaar 1 pol) en er zijn ook een paar mooie pollen Dubbele sneeuwklokjes te vermelden. Daarnaast is er 1 pol bijzondere klok met breed blad.’
Sneeuwklokjes met ‘geel kopje’ bij Martenastate
Martenastate stuurt een tweetal bijzonder foto’s, één van de sneeuwklokjes met de gele ‘knoppen’ en de ander van de Bonte krokus. Sjoerd Hogerhuis (Martenastate) schrijft ook: ‘Voor de monitor is het vanzelfsprekend van belang dat de bloemen scherp en duidelijk zijn afgebeeld op de foto’s. In de natuurfotografie is er de laatste jaren een trend met scherp en onscherp te spelen, waarmee ik me ook wel bezig houd. D.m.v. de juiste diafragma voorkeuze en met camera op de grond door planten heen te fotograferen wordt dit effect bereikt.
Bonte krokus bij Martenastate
Ook is een trend met glinsterend tegenlicht te fotograferen, wat met het Japanse woord bokeh wordt aangeduid.’
Binnenkort worden er weer cursussen fotografie georganiseerd op Martenastate waar u zelf kunt leren om mooie foto’s te maken van de stinzenflora.
Wij waren afgelopen donderdag op Texel om te kijken naar de sneeuwklokken die daar op diverse plekken in de bosjes groeien. De bekendste plek is in De Dennen rond de kruising van de Randweg met de Botgrasweg. Deze plek is ontstaan rond 1930 toen telers Sneeuwklokjes uit het wild in het Loire gebied naar Texel hebben gebracht en daar hebben uitgeplant in enkele bospercelen die van Staatsbosbeheer werden gepacht.
Sneeuwklokjes in het gebied ‘De Dennen’, Texel. Foto: Trudy van Riemsdijk-Zandee.
Deze terreinen werden regelmatig bekalkt met magnesiumhoudende kalk. Met de geïmporteerde Sneeuwklokjes kwamen ook andere soorten mee, zoals de Boshyacint. Rond 1980 is de teelt van Sneeuwklokjes in De Dennen beëindigd omdat Staatsbosbeheer de pacht niet langer wilde verlengen. De Sneeuwklokjes die er nu nog zijn, zijn verwilderde exemplaren.
Sneeuwklokjes bij Waal en Burgerdijkje, blad Boshycint, Texel. Foto: Trudy van Riemsdijk-Zandee.
Het valt op dat er momenteel op vrij veel plekken meer blad van de Boshyacint te zien is dan dat er Sneeuwklokjes staan. De Boshyacinten lijken de Sneeuwklokjes langzaam te verdringen. Later in het voorjaar zien deze plekken blauw-paars van de bloeiende Boshyacinten.
Sneeuwklokjes bij Waal en Burgerdijkje. Texel. Foto: Trudy van Riemsdijk-Zandee.
Mooiere plekken met Sneeuwklokjes in wat kleinere bosjes zijn te vinden rond de kruising van het Oude dijkje en het Waal en Burgerdijkje waar een fietspad overheen loopt. Op deze plekken hebben we minder blad van Boshyacint gezien en staan de Sneeuwklokjes massaal te bloeien in deze kleine bosjes langs de dijkjes rond deze kruising.
Sneeuwklokjes bij het Oude Dijkje, Texel. Foto: Trudy van Riemsdijk-Zandee.
De bosjes zijn begroeid met Elzen en Esdoorn. We vermoeden dat er op die plekken meer kalk in de grond zit dan op plekken even verderop waar geen Sneeuwklokjes voorkomen, mogelijk doordat er kalkhoudend puin op deze plekken in het dijklichaam is verwerkt. Op deze plekken zijn de dijkjes ook wat breder dan verderop.
Kwekerij Sneeuwklokjes bij Den Hoorn, Texel. Foto Willem van Riemsdijk.
Kwekerij Sneeuwklokjes bij Den Hoorn, Texel.
Op Texel worden ook nu nog diverse soorten Sneeuwklokjes gekweekt. Dat gebeurt nu op kweekbedden in de polder waarbij de bedden met een vrij dikke laag riet worden afgedekt. De Sneeuwklokjes doen het daar prima. Het natte riet heeft als voordeel dat het niet wegwaait in het open land en het is ook gunstig voor de bodemstructuur. Deze teeltwijze deed ons denken aan het gebruik van gehakseld koolzaadstro op het terrein van Stinze Stiens. Dit passen we ook toe om de bodemstructuur te verbeteren en om het stikstofgehalte van de bodem wat om laag te krijgen. Dit laatste is van belang om het terrein minder geschikt te maken voor Daslook en Zevenblad.
Sneeuwklokjes uitplanten bij Stinze Stiens
We kochten ook wat Sneeuwklokjes ‘in het groen’, bij een kweker op Texel dat wil zeggen plantjes die met bol en al gerooid zijn. We deden dit om meer genetische variatie te krijgen op ons terrein wat van belang is voor de bevruchting en dus voor het zich uit kunnen zaaien van de Sneeuwklokjes, iets wat bij ons trouwens goed gaat.
En tot slot: wist u dat Flipje het Fruitbaasje van Tiel al in 1955 de Sneeuwklokjes koesterde?
Eelco ten Harmsen van der Beek / Freddie Langeler, Flipje, Fruitbaasje van Tiel, Het Sneeuwklokje, Deventer (Drukkerij De IJssel), 1955.
Activiteiten maart*:
Pastorietuin Easterein: Open tuindagen 4 en 5, 11 en 12 maart van 11.00 uur tot 17.00 uur. Groepen minimaal 8 pers. op afspraak. Entree € 4, op zaterdagen gratis voor leden van de Nederlandse Tuinenstichting op vertoon van lidmaatschapskaart. Data kunnen wijzigen naar gelang de weersomstandigheden (met name inzake de bollen). Laatste info staat op de Facebookpagina: De Pastorietuin te Easterein.
Stinze Stiens: 4 maart Open tuindag met om 13.00 u. ‘Praatsje’ in het Pakhûs SOLO (toegang € 5 pp. incl. koffie/thee en iets erbij; Smelbrêge 9, Stiens) en aansluitend een stinzenstruin door de tuin (aanmelden niet nodig). Van 14.00 – 16.00 u. is de tuin ook voor anderen open en is de toegang gratis.
Ontvangst groepen (vanaf 8 personen) op afspraak. Aanmelding via: stinze.stiens@icloud.com. Voor info en data klik hier.
Activiteiten april:
Dekema State / Martenastate / Stinze Stiens: 8 april een uniek Beleefarrangement met de Friese paardentram langs drie historische locaties. De start is in het Pakhûs SOLO in Stiens met een ‘Praatsje oer stinzenblomkes en de Vlaskamptún’ en een túnkuier, en vervolgens een bezoek aan de landgoederen Martenastatestate (Jelsum), Dekema State (Koarnjum). Op beide terreinen krijgt u een deskundige rondleiding. Kosten € 39,50: incl. koffie/thee met oranjekoek in Stiens, een Fryske lunch in de Túnmanswente en thee op Dekema State met rondleidingen. Reserveren is noodzakelijk, klik hier.
Dekema State Jelsum: 8 en 9 april Museumweekend. 22 april Voorjaarsfair: met een stinzenplantenzoekkaart maakt u tijdens deze evenementen zelf een rondgang. Voor prijzen, openingstijden en activiteiten zie de website
Martenastate Koarnjum: Wandelexcursies en cursussen Natuurfotografie Stinzenflora. Voor data, prijzen en aanmelding zie de website van It Fryske Gea. 22 april Voorjaarsfair.
Schierstins Feanwâlden: 7, 8 en 9 april Museumweekend, 13.30 u. – 17.00 u. Gratis rondleidingen door tuin en gebouw.
Stinze Stiens: 30 april Open tuindag met om 13.00 u. ‘Praatsje’ in het Pakhûs SOLO (toegang € 5 pp. incl. koffie/thee en iets erbij; Smelbrêge 9, Stiens) en aansluitend een stinzenstruin door de tuin (aanmelden niet nodig). Van 14.00 – 16.00 u. is de tuin ook voor anderen open en is de toegang gratis.
Ontvangst groepen (vanaf 8 personen) in Pakhûs SOLO op afspraak. Aanmelding via: stinze.stiens@icloud.com. Voor info en data klik hier.
*Wijzigingen voorbehouden. Raadpleeg altijd de websites van de deelnemers voor de meest recente informatie.
Mededeling:
De Museumfederatie Fryslân biedt een nieuw lesprogramma aan voor onder- midden- en bovenbouw van het Primair Onderwijs: Stins! ‘Friese kastelen en hun bijzondere bewoners’. Hierin is ook aandacht voor de stinzenplanten. De Stinzenflora-monitor heeft hieraan bijgedragen door informatie en foto’s ter beschikking te stellen. Stins! is een project van Stichting Staten & Stinzen, Landschapsbeheer Friesland, Museumfederatie Fryslân, Steunpunt Monumentenzorg Fryslân en Keunstwurk. Het hele lesprogramma is te bekijken via deze link. Voor een beschrijving klik hier.
