Gele anemoon en Knikkende vogelmelk bij Dekema State
De bloei van de stinzenplanten is in deze tweede helft van dit voorjaar erg vroeg in tegenstelling tot de eerste helft toen alles laat was. De veranderingen op de terreinen gaan nu vrij snel. Als u bepaalde soorten in bloei wilt zien kijk dan op de kalender van de monitor.
Dekemastate beschrijft de bloei van het terrein op dit moment als: ‘Het is een en al feest in de tuin! Een enkele Kievitsbloem, ruime hoeveelheid Knikkende vogelmelk, plakkaten Gele anemoon, twinkelende Bostulp, knoppende Daslook en opkomende Hyacinten en Aronskelk.’
Stinzenflora-monitor Kalender 17.15 Klik op afbeelding om te vergroten
De Holwortel en de Vingerhelmbloem zijn overal nu vrijwel helemaal uitgebloeid. Sommige soorten Narcissen zijn ook al uitgebloeid, waaronder de Wilde narcis, die een stinzenplant is, maar er zijn nog soorten die nu bloeien.
Knikkende vogelmelk bij Philippusfenne
Wat nu volop bloeit is de Knikkende vogelmelk. De bloei lijkt uitbundiger dan vorig jaar.
Bostulp vorige week ‘nog in slaap’ op het kerkhof van de Grutte Tsjerke in Ternaard
Bostulp, de ‘Keninging fan de stinzeblomkes’ de volgende dag in de zon klaarwakker bij Stinze Stiens
De Bostulp, die we vorig jaar tot de ‘Keninging fan de stinzeblomkes’ doopten, begint nu overal te bloeien. De bloemen gaan alleen open als er wat zon is.
Bostulp bij Dekema State met twee bloemen
Bostulp langs de gracht bij Dekema State
Bostulp langs de Swarte Singel buiten het kerkhof bij Martenastate
Bij Dekemastate is dit jaar een Bostulp in een perkje gesignaleerd waar de stengel zicht vertakt waardoor er twee bloemen aan een steel zijn. Dit zie je normaliter nooit. Bij de Kievitsbloemen in het wild zie je in het wild meestal een bloem per stengel, en heel soms twee. Maar ook bij deze plant kunnen er nog meer bloemen per stengel zijn als de condities optimaal zijn.
Gevlekte aronskelk bij Martenastate
Op Dekemastate en Martenastate kunt u nu ook genieten van de Gele anemoon die op beide terreinen veel voorkomt. Op Martenastate is de Gevlekte aronskelk in bloei en bij het Haarlems klokkenspel komen de eerste knoppen. Dus de komende week is er vast meer van te zien en ook het wit van de bloemen van de Daslook zal vermoedelijk volop aanwezig zijn.
Keizerskroon bij Stinze Stiens
Pierre Vallet, Le jardin du Roy très chrétien Henry IV … dédié á la Royne, 1608. l.: Clusius r.: De Lobel
Pierre Vallet, Le jardin du Roy très chrétien Henry IV … dédié á la Royne, 1608
Op Jongemastate en bij Stinze Stiens staan de Keizerskronen nog steeds in bloei.
Beginnende bloei van de Gevlekte aronskelk bij Huis Sevenaer
We zijn afgelopen donderdag rondgeleid door Taco IJzerman in het parkbos rond de kasteelboerderij Huis Sevenaer in Zevenaar (Gelderland). In dit parkbos is bewust decennia lang weinig onderhoud gepleegd. Tuinbaas Taco IJzerman is hier nu een aantal jaren aan het werk en dit jaar voor het eerst heeft hij een rondleidingen verzorgd in het stinzenplantenseizoen. Dank zij hem is er bij Huis Sevenaer weer meer aandacht voor de aanwezige stinzenflora. De belangstelling voor de stinzenflora lijkt landelijk toe te nemen. Dat is een goede ontwikkeling. Jongemastate meldt dat ze steeds meer bezoekers waarnemen op hun terrein. De belangstelling neemt dus niet alleen toe bij de beheerders, maar ook bij het publiek.
Ontwerpster Baukje Schepping bij het Stinzenflora-informatiebord bij de Schierstins
Goede informatie levert hieraan ook een bijdrage zoals de vele activiteiten van de deelnemers aan de Stinzenflora-monitor. De vrijwilligers van de Schierstins hadden een mooi moment vorige week toen, na veel inspanningen, het informatiebord gerealiseerd werd. Het werd onthuld door ontwerpster Baukje Schepping. Het onthullingskleed is een hergebruik van ‘ons’ project ‘Stinzenplanten in textiel’ van twee jaar geleden, zo meldt de tuingroep van de Schierstins: gequilte Japans hoefblad bladeren bedekt met stinzenplanten.
Nog even terug naar Huis Sevenaer. De rijke aanwezigheid van de Sneeuwklokjes bij Huis Sevenaer was nog duidelijk te zien. Holwortel was aan het zaad zetten. Een enkele Kievitsbloem was opgedoken maar nu afnemende bloei. De Daslook was ruim aanwezig. De Gevlekte aronskelken begonnen te bloeien, en hier en daar waren plekken Gele anemoon en de Bosanemoon te ontdekken. Maar opvallend was een plek rijk bloeiende Blauwe anemoon rond de voet van een vrij kleine Vlier. In Friesland heeft Philippusfenne heeft een behoorlijk grote mooie plek Blauwe anemonen (zie foto in de Kalender van vorige week). Nu bloeit een mooie plek Dubbele bosanemoon (Anemone nemorosa ‘vestal’) bij Philippusfenne.
Dubbele bosanemoon bij Philippusfenne
Activiteiten april*:
Dekema State Jelsum: 22 april Voorjaarsfair: met een stinzenplantenzoekkaart maakt u tijdens deze evenementen zelf een rondgang. Voor prijzen, openingstijden en activiteiten zie de website
Martenastate Koarnjum: Wandelexcursies en cursussen Natuurfotografie Stinzenflora. Voor data, prijzen en aanmelding zie de website van It Fryske Gea. 22 april Voorjaarsfair.
Stinze Stiens: 30 april Open tuindag met om 13.00 u. ‘Praatsje’ in het Pakhûs SOLO (toegang € 5 pp. incl. koffie/thee en iets erbij; Smelbrêge 9, Stiens) en aansluitend een stinzenstruin door de tuin (aanmelden niet nodig). Van 14.00 – 16.00 u. is de tuin ook voor anderen open en is de toegang gratis.
Ontvangst groepen (vanaf 8 personen) in Pakhûs SOLO op afspraak. Aanmelding via: stinze.stiens@icloud.com. Voor info en data klik hier.
*Wijzigingen voorbehouden. Raadpleeg altijd de websites van de deelnemers voor de meest recente informatie.
Mededelingen:
Stinze Stiens: Op 15 maart vertelden in het programma BinnensteBuiten (KRO-NCRV) Trudy en Willem over tuinarchitect Gerrit Vlaskamp, over de stinzenblomkes in hun tuin in Stiens en op het St. Vituskerkhof. De uitzending terugzien? Klik hier.
De Dorpskerk Huizum viert het voorjaar met een fototentoonstelling, een lezing en een wandeling: “Stinzeblomkes it jier troch”. Bij de Dorpskerk is het graf van dr.J.Botke. Deze introduceerde in 1932 de naam ‘stinsplanten’ waarvan de huidige naam stinzenplanten is afgeleid. In de directe omgeving van de kerk bij het riviertje de Potmarge’ zijn een aantal stinzenplanten. De tentoonstelling is op 1, 8 en 15 april, van 13.30 – 17.00 u. te bezichtigen. Foto’s ter beschikking gesteld door: Stinze Stiens.
Thijsse’s Hof, Bloemendaal: Op 2de Paasdag, 17 april, de jaarlijkse IVNZK Stinsenplantendag. Buiten en binnen kunt u genieten van stinzenplanten. Tussen 11:00 en 16:00 uur zijn er elk uur rondleidingen van circa 3 kwartier onder begeleiding van natuurgidsen van het IVN. Tegelijkertijd zijn er voor kinderen speurtochten door de tuin met onder andere spannende verhalen over deze planten. In het instructielokaal is een tentoonstelling ingericht en worden presentaties (vanaf 11:30 uur) gegeven met allerlei weetjes en bijzonderheden over onze voorjaarsbloemen. Scholieren van het Sterrencollege Haarlem geven workshops speciaal voor kleuters waarin zij bloembolletjes gaan planten in potjes en fantasierijk verpakken voor thuis. Voorafgaand aan of na afloop van de (kinder-)excursies en workshops kunt u rondkijken bij de stands met antiquarische plantenboeken, bol- en knolgewassen, wilde planten, zoek- en ansichtkaarten of een kijkje nemen in een speciaal voor deze dag samengesteld herbarium met zeldzame wilde en stinzenplanten. Ook voor de inwendige mens wordt gezorgd. Thijsse’s Hof bevindt zich aan de Mollaan 2 in Bloemendaal. Voor meer informatie, klik hier.
De Museumfederatie Fryslân biedt een nieuw lesprogramma aan voor onder- midden- en bovenbouw van het Primair Onderwijs: Stins! ‘Friese kastelen en hun bijzondere bewoners’. Hierin is ook aandacht voor de stinzenplanten. De Stinzenflora-monitor heeft hieraan bijgedragen door informatie en foto’s ter beschikking te stellen. Stins! is een project van Stichting Staten & Stinzen, Landschapsbeheer Friesland, Museumfederatie Fryslân, Steunpunt Monumentenzorg Fryslân en Keunstwurk. Het hele lesprogramma is te bekijken via deze link. Voor een beschrijving klik hier.
