Overal staan de krokussen nu volop te bloeien. De sneeuwklokjes staan er op veel plekken nog goed bij omdat het afgelopen week vrij koud is geweest, maar ze zullen met de komende mooie dagen vermoedelijk nu vrij snel af gaan nemen en gaan uitbloeien. De Lenteklokken doen het nog prima. De Winterakonieten zijn uitgebloeid of zullen nu snel uitbloeien.
Dekema State rapporteert dat er polletjes krokussen opkomen in het weiland bij de state, mogelijk via eendenpoten. Ze doen het daar goed. Het blad van de Bostulp is al een tijd goed zichtbaar. De Holwortels en Voorjaarshelmbloem beginnen nu boven de grond te komen en hier en daar bloeien ze al. Komende week met het voorspelde mooie weer zullen ze zich vast snel verder ontwikkelen. De Blauwe sterhyacint komt meer en meer in bloei en het Speenkruid dat op de meest terreinen aanwezig is begint hier en daar ook mooi te bloeien. Op sommige terreinen komt de Slanke sleutelbloem voor en die staat nu ook in bloei. De komende week zal er dus veel te genieten zijn met het mooie weer.
Krokussen zijn op zijn mooist als de zon wat schijnt, de bloemen open staan en de bijen en hommels ze bezoeken. Van dit krokusfeest zal de komende week dus volop te genieten zijn. Op meerdere plekken komen krokussen gemengd met het wit van de sneeuwklokken voor. Als de Crocus vernus of Bonte krokus aanwezig is kunnen de bloemen paars of wit zijn. In de alpen overheerst de witte variant in het westen en de paarse in het oosten. Op sommige terreinen met stinzenplanten overheerst de paarse variant, terwijl op andere terreinen beide varianten tegelijk veel voorkomen, in dat geval is het echt een bont geheel. Ook komen er mengvormen voor van een witte bloem met paarse strepen. De Crocus vernus is de soort die historisch gezien op de meeste oude stinzenplantenterreinen voorkomt. Omdat deze soort in zijn zuivere vorm (nog) niet gekweekt wordt komen op plekken, waar krokussen recenter zijn aangeplant andere soorten voor. Het aantal gekweekte soorten is erg groot.
De Boerenkrokus of Crocus tommasinianus komt ook in het wild voor en wordt ook gekweekt. Maar let op want er zijn ook diverse gekweekte varianten zoals bijvoorbeeld de Crocus tommasinianus ‘Ruby Giant’. De Pastorietuin Easterein, die dit weekeinde nog open is, heeft verschillende soorten. Alvorens men nieuwe krokussen aanplant op een terrein dat historisch van belang is, is het dus zaak zich goed af te vragen hoe men hier mee omgaat. De Crocus vernus kan het best worden vermeerderd door zaad te verzamelen en dit uit te strooien op de gewenste plek.
Hoewel we dit jaar de Klinze in Aldtsjerk (Oudkerk) nog niet bezocht hebben is het vrijwel zeker dat ook daar de krokussen volop staan te bloeien. Het terrein is vrij toegankelijk en het is een top locatie in Friesland wat betreft bloeiende Bonte krokussen die daar langs de oprijlaan en bij de State werkelijk zeer massaal voorkomen. Wel bezochten we het landgoed Overcingel inAssen, dat zeer bekend is om de krokussen. Zaterdag 11 maart is de laatste mogelijkheid om dit te bezoeken.
Het voorplein van het kasteel Hackfort bij Vorden is zondag 12 maart van 12-16 uur opengesteld voor publiek. Daar bloeit een zee van krokussen en Sneeuwklokken en op sommige plekken ook Lenteklokken.
De komende week is er dus overal veel te genieten op het gebied van stinzenplanten, grijp nu uw kans. De vroege soorten zijn binnenkort echt uitgebloeid, maar dan kunt u weer gaan genieten van de later bloeiende soorten.
En als u thuis bij de buis nog eens genieten wilt van al het moois kunt u op 15 maart om 18.50 u. het programma BinnensteBuiten (KRO-NCRV) bekijken op NPO2. Trudy en Willem vertellen over tuinarchitect Gerrit Vlaskamp en over de stinzenblomkes in hun tuin in Stiens en op het St. Vituskerkhof.
Activiteiten maart*:
Pastorietuin Easterein: Open tuindagen 11 en 12 maart van 11.00 uur tot 17.00 uur. Groepen minimaal 8 pers. op afspraak. Entree € 4, op zaterdagen gratis voor leden van de Nederlandse Tuinenstichting op vertoon van lidmaatschapskaart. Data kunnen wijzigen naar gelang de weersomstandigheden (met name inzake de bollen). Laatste info staat op de Facebookpagina: De Pastorietuin te Easterein.
Hackfort: op 12 maart stellen de boswachters speciaal het voorplein van kasteel Hackfort van 12.00 – 16.00 u. open onder het motto: ‘Kom de lente vieren’.
Stinze Stiens: 15 maart, 18.50 u. NPO2, TV uitzending BinnensteBuiten over Stinze Stiens.
Activiteiten april:
Dekema State / Martenastate / Stinze Stiens: 8 april StinzenFloraTour, een uniek Beleefarrangement met de Friese paardentram langs drie historische locaties. De start is in het Pakhûs SOLO in Stiens met een ‘Praatsje oer stinzenblomkes en de Vlaskamptún’ en een túnkuier, en vervolgens een bezoek aan de landgoederen Martenastatestate (Jelsum), Dekema State (Koarnjum). Op beide terreinen krijgt u een deskundige rondleiding. Kosten € 39,50: incl. koffie/thee met oranjekoek in Stiens, een Fryske lunch in de Túnmanswente en thee op Dekema State met rondleidingen. Wegens succes is er nu een tweede mogelijkheid om op die dag met de paardentram aan de StinzenFloraTour deel te nemen. Reserveren is noodzakelijk, klik hier.
Dekema State Jelsum: 8 en 9 april Museumweekend. 22 april Voorjaarsfair: met een stinzenplantenzoekkaart maakt u tijdens deze evenementen zelf een rondgang. Voor prijzen, openingstijden en activiteiten zie de website
Martenastate Koarnjum: Wandelexcursies en cursussen Natuurfotografie Stinzenflora. Voor data, prijzen en aanmelding zie de website van It Fryske Gea. 22 april Voorjaarsfair.
Schierstins Feanwâlden: 7, 8 en 9 april Museumweekend, 13.30 u. – 17.00 u. Gratis rondleidingen door tuin en gebouw.
Stinze Stiens: 30 april Open tuindag met om 13.00 u. ‘Praatsje’ in het Pakhûs SOLO (toegang € 5 pp. incl. koffie/thee en iets erbij; Smelbrêge 9, Stiens) en aansluitend een stinzenstruin door de tuin (aanmelden niet nodig). Van 14.00 – 16.00 u. is de tuin ook voor anderen open en is de toegang gratis.
Ontvangst groepen (vanaf 8 personen) in Pakhûs SOLO op afspraak. Aanmelding via: stinze.stiens@icloud.com. Voor info en data klik hier.
*Wijzigingen voorbehouden. Raadpleeg altijd de websites van de deelnemers voor de meest recente informatie.
Mededeling:
De Museumfederatie Fryslân biedt een nieuw lesprogramma aan voor onder- midden- en bovenbouw van het Primair Onderwijs: Stins! ‘Friese kastelen en hun bijzondere bewoners’. Hierin is ook aandacht voor de stinzenplanten. De Stinzenflora-monitor heeft hieraan bijgedragen door informatie en foto’s ter beschikking te stellen. Stins! is een project van Stichting Staten & Stinzen, Landschapsbeheer Friesland, Museumfederatie Fryslân, Steunpunt Monumentenzorg Fryslân en Keunstwurk. Het hele lesprogramma is te bekijken via deze link. Voor een beschrijving klik hier.