____________________________________________________________________________
2 februari 2020

_____________________________________________________________________________

CONCERTEN

Rianne Wilbers, sopraan, en Beate Loonstra, harp op 16 november 2019 in Pakhûs SOLO, Stiens.

In het nieuwe seizoen zagen we een heel aantal nieuwe gezichten onder de bezoekers. Dat is bemoedigend.
We startten in september met de ingetogen oude muziek door Ensemble Contactus. Daarna volgde het prikkelende optreden van Duo Klein Geluk met harpiste Beate Loonstra en Rianne Wilbers met gregoriaanse, nieuwe en eigentijdse muziek. Het solo-optreden van de virtuoos op de panfluit Matthijs Koene met alleen maar nieuwe composities gaf aardige discussies achteraf. Bij de start dit jaar namen celliste Wytske Holtrop en Ruña ’t Hart ons mee naar het begin van de twintigste eeuw afgewisseld met een naoorlogse composite. Deze programmering weerspiegelt precies waar we voor staan: het accent op nieuwe en hedendaagse muziek, met af en toe aandacht voor de oude muziek en uitlopers naar voor en naar achter in de tijd.  

We gaan ons dan ook profileren als 

Podium voor nieuwe {en oude} muziek

In de gesprekken na het concert merken we dat de nieuwe muziek voor velen een verrassende ontdekking is. Voor ons zijn de concerten ook een succes omdat de musici het erg waarderen op ons podium op te treden. Ze waarderen ook het contact met het publiek en de vragen die ze krijgen. Dit geeft hen een impuls. Bijzonder is dat ook de al gerenommeerde musici bereid zijn bij ons op te treden en ons bedanken voor de gelegenheid die ze hebben gekregen. Ze krijgen niet vaak de mogelijkheid tot een solo-optreden en al helemaal niet om dan veel eigentijdse muziek uit te voeren. Verschillende musici hebben ons dan ook weer benaderd voor het volgende seizoen. Daar gaan we hard aan werken omdat het ons 1e lustrum is! In 2016 startten we aarzelend met de vraag of we concerten zouden kunnen organiseren en of het zou lukken. In het komende – ons vijfde – seizoen, hopen we velen, zowel bezoekers als musici, weer te kunnen plezieren met een optreden in Stiens. Dit alles kan ook omdat we de hulp hebben van een fantastisch team vrijwilligers. 

Marktonderzoekje

We deden op basis van onze bezoekersgegevens een ‘intern marktonderzoekje’.
Bijna 300 opgaven leverden 524 concertbezoekers op over de afgelopen jaren vanaf 2016. Ook de vrijwilligers ‘in’ of ‘buiten’ dienst zijn enthousiaste bezoekers. Een kleine honderd personen kunnen we tot onze trouwe bezoekers rekenen die zich 1 of meer keren per jaar opgeven. Een enkeling neemt vrienden mee waarbij 1 echtpaar de kroon spant die zich 11 keer opgaven en totaal inclusief zijzelf op 34 bezoekers kwamen. Bijna de helft van de bezoekers komt uit Stiens en de nabijgelegen dorpen. Leeuwarden is goed voor 20% en NW Friesland voor 10%. Uit Dronryp 5% en elders uit Friesland 10%. De rest komt van wat verder weg, uit Groningen, Drenthe of elders in Nederland. Bijzonder is dat sommigen steeds terugkeren om 1 bepaald instrument of musicus te horen spelen.

______________________________________________________________________________________

In Memoriam

Bij aanvang van het concert op 20 december vernamen wij van het overlijden van Saepke Minnema. Bij het laatste concert meldde een van de vrijwilligers dat hij een overlijdensadvertentie gelezen had. Heel erg verdrietig. Ze genoot enorm, kwam tot voor kort door weer en wind op de fiets van Britsum naar Stiens. Ze woonde 16 van de 20 concerten bij. Het doet ons iets als zulke trouwe bezoekers er opeens niet meer zijn. Ze hoorde er zo bij, altijd op de voorste rij omdat ze slechthorend was. We zijn blij dat ze bij ons heeft kunnen genieten want meer personen zeiden dat ze een moeilijk leven heeft gehad.

We zullen haar niet vergeten.

______________________________________________________________________________________

Programma februari – mei 2020

Info en reserveren: www.stinze-stiens.nl/agenda

28 februari  2020
Raphaela Danksagmüller  (fujara, duduk, kaval en blokfluit)

Raphaela Danksagmüller. Fotograaf: Thanasis Deligiannis.

Raphaela Danksagmüller. Fotograaf: Thanasis Deligiannis.

Met Raphaela Danksagmüller, brengen we dit seizoen drie van de vier solisten van het stuk Planctus cygni (zie Beate en Rianne, 15.11.2019) in Stiens. Raphaela is lid van het Atlas Ensemble en was te gast bij o.a. het Residentie Orkest, het Nederlands Kamerorkest, het Nieuw Ensemble, het Nederland Blazers Ensemble en het Nederlands Balletorkest.

Raphaela zal het programma HAGA ZUGA brengen. Haga zuga is een begrip uit de Keltische traditie en refereert aan iemand die grenzen overspringt. In de Keltische traditie spelen grenzen en overgangen, zoals van de dag naar de nacht, of van het ene jaargetijde naar het andere een grote rol. Deze overgangen werden altijd met rituelen in de natuur gevierd. Een aantal stukken in het programma Haga Zuga hebben een ritueel karakter en worden op instrumenten gespeeld die dicht bij de natuur staan. De fujara (een Slovaakse boventoonfluit), de duduk (de Armeense hobo) en de kaval (een Moldavische fluit) zijn van oorsprong herdersinstrumenten. De klanken van deze instrumenten kenmerken zich door een bijzondere puurheid met een enorme klankrijkdom.

Naast improvisaties op de fujara, de kaval en de duduk zullen ook hedendaagse werken zoals Largo (voor tenorblokfluit) van de Nederlandse componist Guus Janssen (1951*) en Middeleeuwse juweeltjes een plek in dit programma krijgen. Werken van Janssen worden wel omschreven als gecomponeerde improvisatie of geïmproviseerde composities. Dit concert is een unieke kans om kennis te nemen van deze instrumenten en deze bijzondere vaak betoverende muziek.

3 april 2020
Konstantyn Napolov (slagwerk)

Konstantyn Napolov. fotograaf: Frank Auperlé

Konstantyn Napolov. Fotograaf: Frank Auperlé

Konstantyn Napolov, is een jonge musicus met een indrukwekkende staat van dienst. Hij is cum laude afgestudeerd op slagwerk bij het Koninklijk conservatorium in Den Haag. Met zijn slagwerk-trio ‘Davai Perkusion’ won Konstantyn de 1e prijs tijdens het Grachtenfestival-concours van 2013 in het Koninklijk Concertgebouw in Amsterdam. De groep behoorde twee keer tot de finalisten van het Kamermuziekconcours Almere, IPC Luxembourg en won de eerste prijs op het ‘Oh, Oh Intro’-popfestival Den  Haag, etc. Napolov won een prijs van het Prins Bernhard Cultuurfonds en nog vele andere onderscheidingen. Konstantyn is een groot promotor van het hedendaagse slagwerk. Wij hebben Konstantyn benaderd omdat we onder de indruk zijn van zijn kwaliteit en van de stukken die hij brengt.

Hij zal een solo programma brengen. Het stuk Droplets van de Nederlandse componist Christiaan Richter zal integraal worden uitgevoerd. Dit stuk kwam in 2017 gereed en is slechts een keer eerder in zijn geheel uitgevoerd. Het is een fascinerend dynamisch polyfoon stuk, dat bestaat uit vier delen. Het wordt gespeeld op een bescheiden aantal metalen en houten instrumenten. Het is gebaseerd op het fenomeen van meerdere cycli van periodieke ritmes die tegelijkertijd optreden. Een dergelijk fenomeen komt zowel voor in de natuur als in de muziek. Bijvoorbeeld het geluid van regendruppels die van twee verschillende takken vallen. Het resultaat is uitermate boeiende ritmische rustgevende muziek. Christiaan Richter is bezig met een nieuw stuk voor Konstantyn. Als dit op tijd klaar komt zal de première hiervan in Stiens kunnen plaats vinden.

mei 2020
Ere Lievonen (klavecimbel)

Ere Lievonen. Fotograaf: Sharis Coppens.

Ere Lievonen. Fotograaf: Sharis Coppens.

Ere Lievonen is een veelzijdige Fins-Nederlandse musicus die een zeer grote staat van dienst heeft onder andere op het gebied van hedendaagse klavecimbelmuziek. Daarom hebben we hem uitgenodigd. Op ons verzoek heeft hij een soloprogramma samengesteld voor klavecimbel onder de titel Common Passions. Het is muziek uit de twintigste eeuw en hedendaagse muziek, dus nieuwe muziek voor een barokinstrument. We hebben Ere vorig jaar voor het eerst horen spelen in het Muziekgebouw in Amsterdam. Dat concert was toen gewijd aan Louis Andriessen die in 2019 80 jaar werd. Ook werd een stuk gespeeld van zijn leerling, de Grieks/Nederlandse componiste Calliope Tsoupaki. Deze componisten staan nu ook op het programma. Muziek van Tsoupaki, die in 2019 Componist des Vaderlands werd, hebben we eerder in Stiens gebracht met een ontroerend mooie solo compositie voor panfluit gespeeld door Matthijs Koene. Nu speelt Ere Lievonen het stuk Common Passion uit 1994, dat Tsoupaki opdroeg aan Annelie de Man (1943-2010), een klaveciniste die hedendaagse muziek propageerde. Er werd een twee-jaarlijkse prijs in het leven geroepen ter nagedachtenis aan haar. Ere Lievonen is lid van de jury voor de selectie van de winnaars van 2020.

De Hongaars-Oostenrijkse componist György Ligeti heeft een aantal bijzondere solowerken voor klavecimbel geschreven. Een daarvan staat op het programma. Na zijn vlucht naar het westen in 1956 kon hij zijn passie voor avant-garde muziek volgen. Renaud Gagneux is een hedendaagse Franse componist, die onlangs, in 2018, overleed. Hij heeft zijn opleiding gehad bij onder andere Stockhausen en Messiaen. Hij raakte later gefascineerd door de Japanse cultuur en poëzie. De vier haiku’s zijn korte stukjes muziek met grote zeggingskracht. Tot slot laat Ere Lievonen ons kennis maken met enkele stukken van zijn landgenoten. Juha Koskinen is een jonge Finse componist die geïnteresseerd is in klankkleur en het begrip tijd. Erkki Salmenhaara heeft zijn opleiding gehad bij Ligeti en dat hij een goede leerling was bewijst deze Etude. Tot slot een boeiend stuk van de hedendaagse Finse componist Jukka Tiensuu.

_____________________________________________________________________________

 STINZENFLORA-MONITOR 2020
‘Eeuwigdurende Lente’

Bonte krokus, Lenteklokjes en op de achtergrond Sneeuwklokjes bij Stinze Stiens

Bonte krokus, Lenteklokjes en op de achtergrond Sneeuwklokjes bij Stinze Stiens

De vroege voorjaarsbloeiers zijn bij steeds meer mensen geliefd. Bij stinzen, staten, buitenplaatsen en andere historische monumentale panden worden deze gekoesterd vanwege hun tere verschijning en kleurenpracht.
De Kalender in de Stinzenflora-monitor geeft wekelijks actuele informatie over Stinzenflora in Friesland en elders in  Nederland. Dit jaar is het motto ‘Eeuwigdurende Lente’. Informatie over de rijke geschiedenis van de stinzenplanten is te vinden onder de nieuwe ‘knop’ Geschiedenis in de Stinzenflora-monitor.

P. Vallet, J. Robin. Le jardin du Roi tres chrestien Henry IV, Roi de France et de Navarre, dédié a la Royne, 1608.

P. Vallet, J. Robin. Le jardin du Roi tres chrestien Henry IV, Roi de France et de Navarre, dédié a la Royne, 1608.

In het verre verleden was de gedachte dat in de Paradijstuin de bloemen en bomen het hele jaar door bloeien en vrucht dragen. Er zou een ‘Eeuwigdurende Lente’ heersen. Op een schilderij uit de vijftiende eeuw staan mooie Lenteklokjes tussen zomerbloeiende planten en struiken. In de zestiende en zeventiende eeuw hadden koningen en andere vorsten de ambitie om de Paradijstuin te benaderen. Daarvoor was het nodig om planten uit de hele wereld, die toen net ontdekt waren, bij elkaar te brengen in een tuin. De Franse koning Henry IV liet een boek maken over zijn tuin voor zijn vrouw Maria de Medici in 1608. Er staat te lezen: ‘Flora creëerde hier schitterende tuinen waar het hele jaar door een eeuwigdurende lente heerst, met  bloemen van diverse kleuren die goden en godinnen bekoren.’ Er staan ook prachtige voorjaarsbloeiers in deze ‘bloemboeken’ of Florilegia, en al eerder, in oude kruidenboeken komen we bloeiende Sneeuwklokjes, Lenteklokken, Krokussen en andere fraaie bloeiende bollen tegen.

Twee nieuwe boeken over stinzenflora

Boeken leken het idee van ‘Eeuwigdurende Lente’ vast te willen houden. En wie zou dit niet willen? Opvallend is dat recent opnieuw veel aandacht is voor de ‘stinzenplanten’, zoals de vroege bol-, knol- en wortelstokgewassen  sinds de vorige eeuw genoemd worden. Dit jaar verschijnen weer twee nieuwe boeken. De KNNV Uitgeverij brengt dit voorjaar de Basisgids Stinzenplanten uit, een ‘boek voor in de binnenzak’ in aansluiting op de eerder uitgebrachte gelijknamige app (gratis te downloaden alleen voor Android).

Lindenlaantje met Haarlems klokkenspel bij Martenastate. Foto: Stinze Stiens.

Lindenlaantje met Haarlems klokkenspel bij Martenastate. Foto: Trudy van Riemsdijk-Zandee..

In dit stinzenfloraseizoen verschijnt op initiatief van It Fryske Gea en Stichting Martenastate een geactualiseerde en uitgebreide versie van het boek  Stinzenflora in Fryslân bij Uitgeverij Bornmeer (1e editie 2008), met de ondertitel: een voorjaarsfeest in het historisch groen. In het boek wordt aandacht geschonken aan de verschillende stinzenplanten, het beheer en de geschiedenis ervan. Het wordt een leerzaam en interessant hand- en kijkboek voor iedereen, die zich voor stinzenflora interesseert of die als vrijwilliger zich met stinzenplanten bezighoudt. Naast het nieuwe boek komt er ook een tentoonstelling bij Tresoar in Leeuwarden. De stinzenflora in Fryslân staat centraal, maar er is ook aandacht voor het landschap, de verschillende vindplaatsen van stinzenflora en de monumentale woningen van Friese adellijke families en notabelen. In het boek en in de  tentoonstelling wordt ook het werk van de bekende stinzenflora-pionier D.T.E. van der Ploeg nader belicht.

Activiteiten stinzenflora 

De Stinzenflora-monitor is actief van 8 februari – 10 mei 2020 op de website https://www.stinzenflora-monitor.nl . Daar staat ook de informatie over de vele voorjaarsactiviteiten die de deelnemers aan de Stinzenflora-monitor organiseren: rondleidingen voor groepen, (foto)cursussen, open tuindagen en arrangementen (Dekema State, Martenastate, Stinze Stiens), ook uitstekend geschikt voor personeels-/familieuitjes, indien gewenst met de paardentram. Met regelmaat wordt ook over de bloei van de stinzenplanten elders in Nederland en in Europa bericht.

_______________________________________________________________________________

PAKHÛS SOLO beschikbaar voor derden 

Welkom in Pakhûs SOLO.

Welkom in Pakhûs SOLO.

Bezoekers ervaren de ruimtes in het historische, duurzaam verbouwde, Pakhûs SOLO als plezierig. We krijgen vaker de vraag of de ruimte ook door derden gebruikt mag worden. Graag geven we hieraan gehoor. Het Pakhûs heeft boven een goed geoutilleerde ruimte voor een vergadering of presentatie (max. 40 personen). Beneden is de ‘garage-foyer’ en een klein keukentje. In het pand is een lift. Wil je voor een bijeenkomst of activiteit incidenteel gebruik maken van het Pakhûs SOLO, neem dan via onderstaand e-mail adres contact op met de eigenaren/beheerders. Bij voorkeur houdt je bijeenkomst op enigerlei wijze verband met de doelstellingen van het Pakhûs SOLO: het bevorderen van de belangstelling voor historisch Stiens en omgeving, voor cultuur en natuur, in het bijzonder de stinzenflora. Voor prijzen en mogelijkheden gaan we graag met je in overleg

_______________________________________________________________________________________

Trudy van Riemsdijk-Zandee / Willem van Riemsdijk
Doktershûs/Stinze Stiens en Pakhûs SOLO
 Smelbrêge 6 en 9, Stiens
 www.stinze-stiens.nl

Wilt u op de hoogte blijven van de activiteiten van Pakhûs SOLO / Stinze Stiens, stuur dan een mail naar stinze.stiens@icloud.com